Friday, May 8, 2015

سائين نور احمد کهڙو؛ بهترين استاد ۽ ڪامياب تعليمي اڳواڻ Professor NOOR AHMMED KHUHARO: Great teacher and successful Principal



Afzal Hassan Danwar wrote on his Timeline.
Love you Sir Noor Ahmed Khuhro Sahib. You have ignited the torch of literacy in the dark district of our province. Me & whole nation is very thankful to you
My Sir! you taught us (Installed like a software program in our brains) Physics in a Pre-Admission test session at Victor Public school in year 1999
Unfortunately, We had a teacher for physics, who only discuss the love stories, movies in his class at Government Degree college Pir Jo Goth.
I was so poor those days that I used to walk from Luqman Railway Gate to Khaki Shah Bridge in the scorching summer, by foot to attend pre-admission classes at Victor public school, b/c my father "a retired primary teacher" was unable to pay me the rickshaw expenses.
Now, thanks to Allah Almighty, my Parents & You worthy teachers I own a Chevrolet Tahoe Jeep in Riyadh-Saudi Arabia.
I think often If I were not be an educated OR an Engineer, I would be a worthless bacteria of my ill society.
Really, the future of a nation lies in the hands of its educators.
My aim behind this script is to define the power of knowledge to my youths.
that education is the only tool of survival in today's competitive world
Long live Sir Noor Ahmed.
مٿيون تبصرو مان سائين نوراحمد کهڙو جي فيس بوڪ وال تان کنيو آهي. اهو ڪو تبصرو ناهي اها هڪ ثابتي آهي ته هڪ استاد ڪيئن نه پنهنجي شاگردن جي زندگيءَ ۾ خوشيون، آرام، آسائشون پيدا ڪري ڏيڻ جو سبب بڻجي ٿو. سائين نوراحمد کهڙو صاحب فزڪس جو استاد هيو ۽ هڪ ٻيو به فزڪس جو استاد هيو جيڪو ساڳي شاگرد کي سندس ڪاليج ۾ فزڪس پڙهائڻ تي مامور هيو، تبصرو پڙهڻ بعد اوهان بخوبي اندازو لڳائي ويندا ته ڪير ڪامياب ۽ ڪير ناڪام استاد هوندو آهي. حقيقت ۾ استاد وٽ اها طاقت، اها شڪتي هوندي آهي ته اهو ٻار (سندس شاگرد) کي ٺاهي يا بگاڙي! اسان کي پڻ اهو فيصلو ڪرڻو آهي ته اسين ڪهڙي ڌر سان تعلق رکون ٿا. سائين کهڙو صاحب بلاشڪ جوڙڻ، سنوارڻ، منزل تائين پهچائڻ وارن استادن ۾ هڪ هو. مان سائين نوراحمد کهڙي صاحب لاءِ مرحوم جو لفظ استعمال ڪونه ڪندس، اهو ڪيئن ممڪن آهي ته هڪ سچو پچو استاد، هڪ باعمل انسان، هڪ اهڙو ماڻهون جيڪو ڪجھ ڏيڻ، ٻين کي سنوارڻ وارن مان هجي اهو مري وڃي...نه هرگز نه، سائين کهڙو صاحب زندهه سلامت آهن،  پنهنجي نيڪ اولاد جي روپ ۾، پنهنجي هزارين شاگردن جي روپ ۾ جيڪي سندس رهنمائي حاصل ڪري سڪون واري زندگي گذاري رهيا آهن، سائين زندهه آهي ۽ رهندو. منهنجي سائين جن سان نياز ۽ نوڙت وارو رشتو ته ڪيئي ڏهاڪن تي محيط آهي. گھڻو ڪمپيوٽر تي ويهي وقت گذارڻ ۽ لکڻ پڙهڻ ڪري منهنجي ياداشت کي سخت ڌڪ رسيو آهي ۽ ماضيءَ جون گھڻيون ڳالهيون ۽ ڪيئي قصا مون کان صفا وسري ويا آهن. ان ڪري پوريءَ پڪ ته ناهي پر لڳي ٿو ته سائين نوراحمد کهڙي سان منهنجي پهرين ملاقات سنڌ يونيورسٽيءَ ۾ ضرور ٿي هوندي جڏهن اهي اتي پڙهندا هيا ۽ سائين ڏاڏا سليمان ڏاهريءَ جا ڪلاس فيلو ۽ دوست هيا، پر اهو ڪو ايڏو وڏو معاملو به نه آهي، دوستيون پراڻيون هجن يا نيون انهن ۾ رس ۽ چس تڏهن رهندو آهي جڏهن ٻنهي پاسن کان اعتماد، ڀروسي، پنهنجائپ وارا نيڪ جذبا ڪار فرما هجن، ۽ مان پوري يقين سان چوان ٿو ته سائين کهڙي صاحب جو مون ڏانهن ان قسم جو رويو هوندو هو.
پر ٿورو ترسو کهڙو صاحب محض هڪ ڪامياب استاد ئي نه پر ان سان گڏ هو مڪمل نموني هڪ ڪامياب تعليمي اڳواڻ به هو. سائين نوراحمد کهڙو صاحب تمام ٿورڙو عرصو سپريئر سائنس ڪاليج خيرپور جو پرنسپل رهيو، سندس بيماري کيس وڌيڪ ڪم ڪرڻ تي جهڙوڪر پابندي هڻي ڇڏي هئي. ها پر ڪم ڪرڻ واري ماڻهونءَ لاءِ وقت به ڪا وڏي شيءِ ناهي هوندو، سائين تمام ٿورڙي وقت اندر پنهنجي ڪاليج کي ممڪن حد تائين بهترين ڪارڪردگي ڏيکاريندڙ ادارن جي پهرين صف تائين وٺي وڃڻ ۾ ڪامياب ويو هو. 2013ع ۾ جڏهن ڪاليج اندر ڪجھ ڏينهن پڙهائيءَ کي بريڪ لڳو ته سائين نوراحمد کهڙي ۽ سائين غلام حضور جلباڻي جهڙن انمول تعليمي اڳواڻن کي خيال آيو ته ڇونه ڀلا ڪاليج سطح تي استادن جي تربيت وارو سڀاويڪ ڪم ڪجي. سو انهن پورا چوڏنهن ڏينهن لڳاتار هڪ ٻئي کي پئي پڙهايو ۽ سيکاريو. مون جڏهن سندن سرگرميون فيس بوڪ تي ڏٺيون ته مون کي به خيال آيو ته مان به سندن حصو بڻجان ۽ منهنجي عرض کي اگهايو ويو هو ۽ مون به پنهنجي هڪ پرزنٽيشن (Critical thinking through pictures) پيش ڪئي هئي. ان پروگرام جون تصويرون سائين نوراحمد کهڙو پنهنجي فيس بوڪ جي وال تي ونڊيو هيون ۽ انهن ڦوٽن کي مون به پنهنجي وال تي شيعر ڪيو هو. انوقت مون جيڪي محسوس ڪيو هو اهو به پنهنجي وال تي ونڊي ڇڏيو هوم؛


https://fbcdn-profile-a.akamaihd.net/hprofile-ak-xfa1/v/t1.0-1/p50x50/11059252_10153317641108919_1142323127833850196_n.jpg?oh=99d2cb75e0f4c6e24cee3bcc711674cc&oe=560B040D&__gda__=1443735684_30dfb6abfd3b2d799b9d6ab96928fa2a
I honestly believe that there is crisis of Leadership in our public sector colleges. At a moment many colleges are facing enormous problems, difficulties and hurdles only because of their respective Principals. Unfortunately Government College Principals prefer to be bureaucrats, Bosses, Dictators instead of Leaders, facilitators. Thanks God among all those evil characters still there are few Angles. I know one Angle; his name is Noor Ahmed Khuhro Principal Government Superior Science College Khairpur. Mr Khuhro Sahib and his team successfully conducted the exams by not allowing any one to cheat, provide undue favor, or indulge in malpractice. He always tried his level best to provide help and support, guidance and resources to his college professors/teachers to make their classroom practices effective to achieve excellent results from students. Now a day’s Mr Khuhro and his team is busy in professional development of teachers. Fortunately Khuro Sahib and other friends make space for me also to share my ideas with them. I lead the session titled "Critical Thinking through Pictures" Those were great moments for me as teacher educator and as learner also. I learned a lot from Professor Waliullah Mahesar's innovative session also. In last I say Thank you very much...God bless you...

اڄ جڏهن مون هڪ دفعو وري سائين نوراحمد کهڙي جي فيس بوڪ وال جي وزٽ ڪيم ته مون کي خبر پئي ته سائين کهڙي صاحب پنهنجي وال تي گھڻو تڻو پنهنجي ڪاليج جي شاگردن، تعليمي سرگرمين متعلق مواد يا تصويرون رکيون آهن. هو پنهنجي زندگي جي آخري گھڙين تائين مسڪرائيندو رهيو آهي ۽ هن پل پل پنهنجي زندگيءَ کي سڦلتا سان گذاريو آهي. سندس لازوال مرڪ ڪا ڏيکاءُ واري نه هئي اها مرڪ ته سندس اندر ۾ ويٺل عظيم انسان جو عڪس ۽ اولڙو هو. ٽيچنگ، نان ٽيچنگ اسٽاف، شاگردن کان وٺي ڪميونٽي ۽ آفيسرن ۾ سندس ڪارنامن جي هاڪ هئي. هڪ عملدار جيڪو جنهن ڪاليج ۾ ويندو هو ته سڀ کان پهرين پرنسپل جي کيسي ۾ هٿ وجھندو هو ۽ اهو جڏهن سندس ڪاليج وزٽ تي آيو ته کيس به اها جرئت ٿي نه سگھي ته کانئس ڪو مطالبو ڪري يا ڏوڪڙ گھري. سائين کهڙي صاحب ڪاليج اندر ڊسپلن سان پڙهائي جو رواج ڏنڊي جي زور تي نه پر محبت، پنهنجائپ ۽ ڀروسي جي طاقتور هٿيار سان قائم ڪري ڏيکاريو هو. مون کي هڪ دفعو رازداري واري انداز سان قصو بيان ڪندي ٻڌايو هئائين ته ”هڪ دفعي هڪ پٽيوالي هڪ انتهائي خراب جملو مون کي ڀري محفل ۾ چئي ڏنو، مان سندس ڳالهه تي انوقت ڪوبه تبصرو نه ڪيو ۽ پوءِ اڪيلائيءَ ۾ کيس گھرائي کانئس ان جي وضاحت پڇيم ته همراهه چيو ته سائين واقعي مون ائين چيو هو؟“ سندس وڌيڪ چوڻ هو ته پٽيوالي اها ڳالهه ته ڪري ڇڏي هئي پر کيس ان جي معنى يا مفهوم جي حقيقت معلوم ئي نه هئي ۽ بعد ۾ ان کانئس معافي گھري ۽ آئندهه اهڙي ڪنهن ڳالهه ڪرڻ کان توبهه ڪيائون. سندس ان ڳالهه مان اوهان اندازو لڳائي سگھو ته منجھس ڪيتري نه قوت برداشت هئي. ان جي ڀيٽ ۾ اسان جي ڪاليج ۾ پنهنجو پاڻ کي ايماندار سڏائيندڙ پرنسپل صاحب هيا جيڪي پنهنجي ايمانداري واري چهبڪ سان اداري اندر ڪم ڪندڙ هر ماڻهونءَ تي تشدد ڪندا هيا. مان هڪ ڳالهه جي وضاحت کي ضروري ٿو سمجھان ته ايم فل، پي ايڇ ڊي جون ڊگريون يا اوڻويهون، ويهون يا ايڪويهون گريڊ يا ستاويهه اٺاويهه سال تعليمي ادارن ۾ رهڻ، پڙهائڻ وارا ڪم ان ڳالهه جي هرگز ضمانت نه آهن ته ماڻهونءَ ۾ تعليمي اڳواڻي وارا گڻ پيدا ٿي پوندا آهن. اسان جي هڪ ڪاليج ۾ هڪ ڪامريڊ پرنسپل ٿيو هو، رٽائر ٿيڻ بعد وري ڪامريڊن جي ڪڇ ۾ ويٺو آهي، ان يار پنهنجي ٿورڙي عرصي اندر ڪاليج ۾ جيڪي ڪلور ڪيا بس ڇا ڳالهه ڪجي؟ هڪ ماڻهون جيڪو اديب آهي، جيڪو قوم ۽ عوام جون ڳالهيون ڪندي پنهنجو ڳلو سڪائي ٿو ڇڏي، جيڪو سنڌ جي تمام وڏن دانشور ٽائيپ سياسي اڳواڻن سان شام جو ويهي پيئڻ ۽ پيارڻ جو محفلون مچائيندو آهي، جڏهن کيس موقعو ملي ٿو ته ٻنهي هٿن سان بس اداري ۽ شاگردن جو ماس روڙي مال ٺاهڻ جي ڪرت ۾ لڳي ٿو وڃي...افسوس صد افسوس... مون کي ڇويهه سال کن ڪاليج سطح تي رهندي ٿيا آهن ۽ اتي ڪجھ مڻيادار ماڻهن کي ڇڏي باقي جيڪا مخلوق پرنسپل ۽ ان کان مٿي آفيسرن جي ڪرسين کي سيڙايون ويٺي آهي...الامان والحفيظ،  بس لطيف سائين سچ ئي ته چيو هو ته؛
ويا مور مري هنج نه رهيو هڪڙو،
 انهن آکيرن تي ويٺا چٻ چڙهي،
وطن ٿيو وري ڪوڙن ڪانئرن جو. 
اهي ڪانگ رڳو ماٺ ڪري ڪرسيءَ تي ويهي رهن ۽ اجايو ڪنهن شريف ماڻهونءُ جي ڪڍ نه لڳن تڏهن به ڪا ڳالهه ٺهي اچي، پر کهڙي صاحب جهڙن بهترين انسانن کي سندن آڏو جڏهن وضاحتون ڪندي ڏسجي ٿو ته اندر صفا سڙي ناس ٿيو وڃي. اسان جي تعليمي ادارن اندر ڪجھ نام نهاد پي ايڇ ڊي ۽ ايم فل ڊگريون رکندڙ جاهل گھڙي آيل آهن، جن ڏيتيون ليتيون ڪري تعليمي ادارن جي سڻڀين پوسٽن تي قبضو ڄمائي رکيو آهي، انهن جيڪا ڀينگ ادارن ۾ ڪئي آهي شل ڪنهن ساڃهوند کي ڪا سمڪ ملي ۽ هو سندن چهرن تي لڳل انهن اعلى ڊگرين جو نقاب لاهي سندن اصل قد ڪاٺ دنيا جهان کي ڏيکاري سگھي. مون وٽ ڪجھ اهڙيون تصويرون به آهن جيڪي مون سائين کهڙي صاحب جي فيس بوڪ وال تان ڊائون لوڊ ڪيون آهن، اهي اوهان کي ڏيکارڻ پئي گھريون (افسوس ته ڀاڙيائپ ڪري انهن کي هتي اپ لوڊ نه ٿو ڪريان) ته ڪٿي نوراحمد کهڙو ڪٿي سفارش ۽ ڪرپشن وسيلي تعليمي عملداري جي ڪرسي سيڙايل جاهل ڪامورو! پر اسان جو معاشرو ئي اهڙو آهي جتي ڪيڙا مڪوڙا ڪرسين تي ويٺا آهن ۽ اهي اڏوهي جيان هر شيءِ کي چٽ پيا ڪن پر ڪڇي ڪير...ڪڇان تان ڪافر ٿيان ماٺ ڪيان تان مشرڪ... جڏهن به چڱائي ۽ لڱائي، وفاداري ۽ ڌوڪي جي ڳالهه ٿيندي، تعليم سان ڀلائي ۽ سڌاري جي ڳالهه ٿيندي، دوستن يارن سان نڀائڻ جي ڳالهه ٿيندي، ادارن جي بحالي، ترقي يا تنزلي جي ڳالهه ٿيندي ته پروفيسر نوراحمد کهڙو پنهنجي لازوال مرڪ سان نيڪي واري پاسي وڏي اطمينان سان بيٺل نظر ايندو. مان شيخ اياز جي هن بيت سان کيس ڀيٽا پيش ڪري پنهنجي هن محفل کي وقتي بريڪ ٿو هڻان.
سي جيءَ جيارا ماڻهو ها، سي سڀ کان پيارا ماڻهو ها،
جن ساهه ڏئي، ويساهه ڏنو، جي دل ۾ دود دُکائي ويا.
 .
آ ڪنهن ڪنهن ماڻهوءَ منجهه مڻيا، پر مون کي اهڙا مڙس وڻيا،
جي سارو جڳ جرڪائي ويا، پر پنهنجو پاڻ ڀلائي ويا.

هو پيار ـ پتنگا کامي ويا، ۽ ڪيڏو دور اُڏامي ويا،
پر تنهنجي منهنجي ڏيئي ۾ ، هو پنهنجي جوت سمائي ويا .

No comments:

جيڪڏهن ممڪن هجي ته پنهنجو تبصرو موڪليو

اهم اطلاع :- غير متعلق، غير اخلاقي ۽ ذاتيارت تي مشتمل تبصرن کان پرهيز ڪريو. انتظاميه اهڙي تبصري کي ختم ڪرڻ جو حق رکي ٿي. هوئن به خيالن جو متفق هجڻ ضروري ناهي.۔ جيڪڏهن توهان جي ڪمپيوٽر ۾ سنڌي ڪيبورڊ انسٽال ٿيل ناهي ته سنڌي ۾ تبصرو لکڻ لاءِ هيٺين خاني ۾ سنڌي لکي ڪاپي ڪريو ۽ تبصري واري خاني ۾ پيسٽ ڪري پبلش بٽڻ تي ڪلڪ ڪريو.۔
تبصرو موڪليو